PEG BAKIMI

Beni yakından takip edenlerin bildiği üzere bundan önce “peg“in takılma işlemi ve beslenmeden bahsetmiştim. Bu yazımda ise peg bakımı hakkında sizlerle deneyimlerimi paylaşacağım.

Aslında peg görüntüsü kadar sıkıntılı bir beslenme yöntemi değil. İlk etapta karın bölgesinde bir deliğe yerleştirilmiş beslenme hortumu dediğim gibi insanda ister istemez tedirginlik oluşturabiliyor. Ancak gerekli önlemler ve temizlikle gayet sorunsuz üstesinden gelinecek bir durum.

Öncelikle şunu belirtmeliyim ki, peg ile en sağlıklı beslenme şekli mama makinesidir. Makinenin damlalama sistemi belirlenen aralıklar ile besleme sağladığından. mamanın geri tepme olasılığı çok mümkün olmuyor. Tabi bu durum hastanız benim annem gibi bir hasta değilse. Annem sağlıklıyken yaşlı olan kendi annesinin bakımını yapıyordu. Anneannem yaşı dolayısıyla yeterli besleme alamadığından gıda takviyesi olarak ağızdan mama ile besleniyordu. Annem o mamayı her tükettiğinde bunu nasıl yiyebiliyor, kokusu çok ağır diye midesi bulanırdı. Bilmeyenler için dip not: (besin değeri yüksek olan bu mamaların muhteviyatında, bir çok vitamin takviyesi ve lif mevcut. Buda haliyle kokusunun biraz ağır olmasına sebep oluyor.) Bundan sebep olduğunu düşündüğümüz kusmalar başladı. Bunu da nasıl buna bağladınız derseniz, bilincini kaybetmeden önce normal serviste yatarken burundan yine mama takviyesi alıyordu. Ancak her mamanın mideye inmesinden sonra kusma refleksi olduğundan ve akabinde midede olanın tamamen dışarı çıkmasından dolayı, beslenme yarım bırakılıyordu. Çünkü kanama sonrası takılan stent baş bölgesinde olduğu için kusma refleksiyle gelen basınç oldukça tehlike arz ediyordu. Bu gibi durumlarda mamanın sürekli geri tepmesi söz konusuysa, en sağlıklı olan sıvı çocuk maması kıvamında çorbaları enjektör yardımıyla peg yolundan oldukça yavaş bir şekilde vermek. Çorbalar tuz ve yağ miktarı minimum olacak şekilde ayarlanmalı, her türlü tortu süzülmeli, peg yolunu tıkayacak her şeyden arındırılmış olarak verilmelidir. Şunu özellikle belirtmek isterim ki, çorba verilmeden önce doktora bu konu hakkında danışılmalı uyarıları dikkate alınmalıdır.

(Bizim yaptığımız çorba tarifi şu şekilde:mevsim sebzeleri o dönem kışa denk geldiği için havuç,karnıbahar,kereviz,soğan,sarımsak ve tavuk. pelte kıvamında haşladık.Tavukları içerisinden çıkarıp sebzeleri ezdik. İki defa ince süzgeçten geçirerek sebze özlü bir sıvı elde ettik. Az miktar zeytin yağı ekleyip vücut ısısına geldiği zaman peg yolundan enjektör yardımıyla azar azarverdik. Bunu sürekli evde taze hazırlayarak günde iki defa olacak şekilde hastaneye götürerek devam ettik.)

Hastanızı peg ile her ne şekilde beslerseniz besleyin, her beslenme sonrasında peg hortumunu besin artıklarından arındırmak için yine vücut ısısında suyu enjektör ile vermeniz gerekiyor. Aksi halde besinler geri tepip peg yolunu tıkaya bilir. Bu tıkanma maalesef bizim başımıza geldi. Açılması oldukça zor oluyor. İlk tıkanmada su vermemize rağmen yatış pozisyonuna erken getirdiğimiz için, verdiğimiz besin hortuma geri gelmiş orda bir tabaka şeklinde duruyordu. En anlaşılır şekilde size şöyle anlata bilirim, teşbihte hata olmaz tıpkı bir gider hortumu gibi tıkanma oluyor ve bu tıkanmadan dolayı hiç bir şekilde içeri su dahi veremiyorsunuz. Biz bu durumda hasta bakıcıdan yardım talep ettik. En büyük boy hiç kullanılmamış bir enjektörü peg hortumuna taktı. Daha sonra enjektörün içindeki çubuk şeklindeki aparatını ileri geri çekmeye başladı. Tıpkı pompalama işlemi yapar gibi. Bu işlemi her yapışında hortumu tıkayan besinler hareket edip tekrar mideye ilerledi. Tekrar arkasından iki enjektör su ile işlem halloldu. Bundan sonra en az sekiz saat besleme gerçekleştirmedik. Daha sonra peg yolu bir kere daha bu şekilde tıkandı o zaman daha da zor oldu açılması. Sanırım bir saat kadar açma işlemiyle uğraştık ama sonunda kendimiz başardık. Bu sebeple gerçekten oldukça dikkat edilmeli.

Bir diğer önemli unsur ise, peg hortumunun vücuda bağlı olduğu noktanın hijyeni. Yukarıdaki görselde net bir şekilde görülmektedir ki, bu nokta arada bir vücuttan gelen sıvılar dolayısıyla ıslanmaktadır. Bu ıslaklık hem kötü kokuya hem de bir süre sonra o bölgede iltihaplı yaraya sebep olabilir. O bölgede bulunan üçgen kapak hafifçe yerinden oynatılarak sıvı kurutulmalı, steril bez ve batikon ile temizlenmeli ve kapak tekrar yerine itilmelidir. Bu hastalarda en endişe edilen şeyin enfeksiyon olduğunu düşününce bu basit işlemin nelerin önüne geçebileceği sanırım anlaşılmıştır.

Son olarak peg den hava girişi ve çıkışı; besleme işlemini gerçekleştirecek kişi mutlaka eldiven kullanmalı. Peg hortumunun kapağı açıldıktan sonra besin aparatı takılmadan hortumun başı baş parmak yardımıyla tıpkı bir tıpa gibi kapatılmalı ve içeri hava girişi engellenmeli. Mideye dışarıdan bu şekilde girecek hava içeride şişkinlik oluşmasına sebep olmaktadır. bunun yanı sıra çok sık olmamakla beraber günde iki defa gibi kapak hafifçe aralanıp içeride olan gazın dışarı çıkması sağlana bilir. Eğer hastanızda geğirme refleksi varsa buna da gerek kalmayabilir. Ama genelde bilinçlerinin kapalı olduğu düşünüldüğünde rahatlatmak amacıyla yapılabilmektedir.

Bir sonraki yazı peg in çıkartılma işlemi öncesi ve sorası yapılacak işlemler.